Οι προτάσεις του ΠΣΑΕΠ για την επίλυση των προβλημάτων, την οργάνωση και την λειτουργία των ΔΥΕΠ.

 Καταθέσαμε σήμερα στην ομάδα ΔΥΕΠ του Υπουργείου και στην Επιστημονική επιτροπή των ΔΥΕΠ  τα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί αλλά και τις προτάσεις μας , όπως διαμορφώθηκαν από τα mails που λάβαμε και από κατ’ ιδίαν συζητήσεις με αναπληρωτές που εργάζονται σε ΔΥΕΠ.

Ως Πανελλήνιος Σύλλογος Αναπληρωτών και Ωρομίσθιων Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΠΣΑΕΠ) καθημερινά ερχόμαστε σε επαφή με συναδέλφους που εργάζονται σε δομές εκπαίδευσης προσφύγων (ΔΥΕΠ). Από τις πρώτες ημέρες λειτουργίας των ΔΥΕΠ καταγράφουμε τα προβλήματα που προκύπτουν και δομούμε προτάσεις ώστε το επόμενο σχολικό έτος οι ΔΥΕΠ να λειτουργήσουν ομαλότερα έχοντας επιλύσει τα προβλήματα που προέκυψαν  φέτος.  
Το παρόν έγγραφο αποτελείται από δυο σκέλη. Το πρώτο σκέλος αφορά την καταγραφή των προβλημάτων, έτσι όπως τα παρουσίασαν οι συνάδελφοί μας, και το δεύτερο μέρος παρουσιάζει μια πλήρη πρόταση για τον τρόπο οργάνωσης, διδασκαλίας και λειτουργίας των ΔΥΕΠ την επόμενη σχολική χρονιά.

Προβλήματα τα οποία έχουν καταγραφεί

• Οι εκπαιδευτικοί μειωμένου ωραρίου.  Όπως στο πρωινό γενικό σχολείο η διδασκαλία δεν μπορεί να στηριχθεί σε εκπαιδευτικούς μειωμένου ωραρίου, έτσι και στις ΔΥΕΠ θα πρέπει όλοι εκπαιδευτικοί να είναι πλήρους ωραρίου, ώστε να γίνεται ολοκληρωμένη διδασκαλία. Λόγω των εκπαιδευτικών μειωμένου ωραρίου οι οποίοι στην συνέχεια έγιναν πλήρους και έφυγαν από τις ΔΥΕΠ παρατηρήθηκε το φαινόμενο να αλλάζουν συνεχώς εκπαιδευτικούς τα προσφυγόπουλα. Η συχνή αυτή εναλλαγή είναι προφανές ότι διαταράσσει τα παιδιά και δυσχεραίνει την διδασκαλία τους. Επίσης, γνωρίζετε ότι οι συνάδελφοι παραμένουν στο σχολείο πέραν της λήξης του (μειωμένου) ωραρίου τους για να βοηθήσουν στην επίλυση οργανωτικών θεμάτων. Τέλος, αποδείχθηκε φέτος με κάποιες δομές που έκλεισαν και αναγκάστηκαν εκπαιδευτικοί με 400€ να μετακομίσουν και να πληρώνουν ενοίκιο, ότι οι συνθήκες στις προσφυγικές δομές είναι τόσο ρευστές που δεν ενδείκνυνται για προσλήψεις μειωμένου ωραρίου.
• Η μη λειτουργία νηπιαγωγείων. Μέχρι και σήμερα (12/2/2017) δομές νηπιαγωγείου για τα προσφυγόπουλα δεν έχουν λειτουργήσει. Η αιτία του προβλήματος, όπως μας έχει παρουσιαστεί, είναι πως ακόμη δεν έχουν βρεθεί-εγκριθεί τα κτίρια που θα στεγαστούν οι δομές του νηπιαγωγείου. Το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας ξεκινά από το νηπιαγωγείο καθώς εκεί αρχίζει η ένταξη των μαθητών στην κοινωνία του σχολείου και θέτει τα θεμέλια για την σχολική τους ετοιμότητα, έχοντας σαν στόχο την γνωστική, κοινωνική, συναισθηματική τους ανάπτυξη και την κριτική τους σκέψη.  Είναι επιβεβλημένη επομένως η ανάγκη να έχουν και οι μαθητές πρόσφυγες πρόσβασή στο νηπιαγωγείο.
• Οι υπεύθυνοι των ΔΥΕΠ τοποθετήθηκαν καθυστερημένα.  Ο υπεύθυνος των ΔΥΕΠ έχει μια θεσμική και νευραλγική θέση πέραν του εκπαιδευτικού του έργου και αποτελεί ουσιαστικά τον διευθυντή των ΔΥΕΠ. Μια τόσο σημαντική θέση θα πρέπει να στελεχώνεται από την αρχή της σχολικής χρονιάς από μόνιμους εκπαιδευτικούς οι οποίοι θα γνωρίζουν  τις απαιτήσεις της θέσης τους αλλά και τις ιδιαιτερότητες της κάθε ΔΥΕΠ, αφού θα εργάζονται σταθερά  σε αυτή. Είναι επομένως αναγκαίο να γίνουν μόνιμες  προσλήψεις εκπαιδευτικών που θα στελεχώσουν τις θέσεις των υπεύθυνων ΔΥΕΠ.
• Το εκπαιδευτικό υλικό διδασκαλίας των μαθητών.  Το πρόβλημα της διαφορετικής γλώσσας των μαθητών των ΔΥΕΠ καθιστά αναγκαία  τη διδασκαλία τους να γίνεται  δίνοντας βάση σε εικόνες και σε οπτικοακουστικά μέσα. Θα πρέπει να συγγραφούν βιβλία τα οποία θα έχουν ως βάση τους την εικονογράφηση, αλλά και να διατεθούν σε όλες τις ΔΥΕΠ μέσα για την προβολή οπτικοακουστικού υλικού, ώστε να γίνεται μια πιο ολοκληρωμένη και στοχοθετημένη διδασκαλία.
• Η λειτουργία των ΔΥΕΠ σε πολλές περιπτώσεις δεν είχε επαρκές νομοθετημένο πλαίσιο. Οι ΔΥΕΠ θα πρέπει να λειτουργούν πάνω σε ένα πλήρως νομοθετημένο πλαίσιο, το οποίο να ρυθμίζει όλα τα θέματα λειτουργίας, στελέχωσής , διδασκαλίας και αρμοδιοτήτων όλων των μελών της ΔΥΕΠ. Το πλαίσιο αυτό θα πρέπει να είναι παρόμοιο με το νομικό πλαίσιο του γενικού σχολείου.
• Η ένταξη των προσφυγόπουλων. Η λειτουργία των ΔΥΕΠ έχει ως στόχο της την μόρφωση και την ένταξη των μαθητών. Στην τωρινή σχολική χρονιά όμως τα προσφυγόπουλα στις ΔΥΕΠ δεν έρχονταν σε επαφή – αλληλεπίδραση με τους μαθητές του γενικού σχολείου ώστε να επιτευχθεί η ένταξή τους, με αποτέλεσμα η «γκετοποίησή τους» να  συνεχίζονταν και μέσα στις ΔΥΕΠ.

Προτάσεις για την οργάνωση, την διδασκαλία και  την λειτουργία των ΔΥΕΠ την επομένη σχολική χρονιά.

• Η νομοθέτηση ενός πλήρους πλαισίου για την λειτουργία των ΔΥΕΠ.
• Η συγγραφή βιβλίων, βασισμένων σε εικόνες και η διάθεση οπτικοακουστικών μέσων για την διδασκαλία των προσφύγων μαθητών.
•  Έχει παρατηρηθεί πως πολλοί μαθητές των ΔΥΕΠ έχουν γνώση της αγγλικής γλώσσας.  Όπου είναι δυνατόν να δημιουργηθούν τμήματα με μαθητές που γνωρίζουν Αγγλικά ώστε να είναι ευκολότερη η διδασκαλίας τους.
• Η ύπαρξη σταθερού υπευθύνου των ΔΥΕΠ ο οποίος δεν θα αλλάζει κάθε χρόνο.Οι εκπαιδευτικοί των ΔΥΕΠ θα πρέπει  (όπως αναλύσαμε και παραπάνω) να είναι εκπαιδευτικοί πλήρους ωραρίου.
• Η λειτουργία των νηπιαγωγείων από την αρχή της σχολικής χρονιάς. Στο σημείο αυτό προτείνουμε πως για να επιτευχθεί η ένταξη των προσφυγόπουλων, όπου είναι δυνατό, οι δομές του νηπιαγωγείου να είναι τα πρωινά νηπιαγωγεία.
•   Όπου κρίνεται ορθή η αναλογία προσφύγων μαθητών και τάξεων του πρωινού σχολείου, τα προσφυγόπουλα να ενταχθούν στο γενικό σχολείο. Από την στιγμή που στόχος είναι η ένταξη των παιδιών, η αλληλεπίδραση με τους μαθητές του γενικού σχολείου είναι αναγκαία.  Όταν λοιπόν ο αριθμός των προσφυγόπουλων είναι τέτοιος που σε αναλογία με τα σχολεία της περιοχής μπορούν να ενταχθούν σε τάξεις του πρωινού σχολείου αυτό να γίνεται. Για κάθε τέσσερα προσφυγόπουλα που θα φοιτούν σε τάξη του γενικού σχολείου να ορίζεται ένας δεύτερος εκπαιδευτικός στην τάξη, ο οποίος θα έχει την ευθύνη της διδασκαλίας τους.
•   Εφόσον η διδασκαλία των προσφυγόπουλων γίνεται στο γενικό σχολείο τις απογευματινές ώρες, είναι απαραίτητο να έρχονται σε αλληλεπίδραση με τα παιδιά του ολοήμερου. Όπως μας έχουν αναφέρει συνάδερφοι σε ΔΥΕΠ που λειτουργούν ταυτόχρονα με το ολοήμερο σχολείο μπορεί να υπάρξει αλληλεπίδραση των παιδιών. Η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνει μέσω κοινών δράσεων και δραστηριοτήτων που θα οργανώνουν ο σταθερός υπεύθυνος του ολοήμερου ( και εδώ κρίνεται επιτακτική η ανάγκη ενός σταθερού εκπαιδευτικού ολοήμερου και όχι εναλλασσόμενων εκπαιδευτικών) και ο υπεύθυνος των ΔΥΕΠ.  

Όπως προαναφέραμε, οι προτάσεις μας δομήθηκαν ύστερα από επικοινωνία με εργαζόμενους αναπληρωτές σε ΔΥΕΠ αλλά και από mails που λάβαμε από τα μέλη του συλλόγου μας. Οι προτάσεις αυτές βρίσκονται υπό επεξεργασία και μπορoύν να συμπληρωθούν . Το προεδρείο του συλλόγου μας έχει πλήρη γνώση της κατάστασης που επικρατεί στις προσφυγικές δομές των ΔΥΕΠ και μπορεί να εκθέσει αιτιολογημένα τις απόψεις και τις προτάσεις του. Καλούμε λοιπόν το Υπουργείο Παιδείας και όλους τους φορείς που σχετίζονται με τις ΔΥΕΠ σε έναν ουσιαστικό διάλογο προκειμένου να διευθετηθούν όλα τα θέματα των ΔΥΕΠ και να δοθούν λύσεις .

Το ΔΣ του Συλλόγου

Αναγνωστόπουλος Γεώργιος (Πρόεδρος)

Μπαξεβανίδης Θοδωρής (Αντιπρόεδρος)

Πασχάλης Αλέξανδρος (Γενικός Γραμματέας)

Δοξαστάκη Χρυσούλα (Οργανωτική Γραμματέας)

Μήτση Ουρανία (Αναπληρώτρια Γραμματέας)

Σαμαράς Γεώργιος (Ταμίας)

Ντερέκα Γεωργία (Μέλος)